مقدمه
بسیاری از افراد در جهان به بازار جهانی فولاد را مورد تحلیل قرار می دهند. این انجمن ها طبق آمار هایی که از میزان تولید و میزان موجودیت سنگ آهن به دست می آوردند می توانند نرخ بازار جهانی فولاد را تعیین کنند. ما در این مقاله قصد داریم تحلیل بازار جهانی فولاد نوع روند فولاد در دنیا بپردازیم.
پیشنهاد می شود مقاله “نشست خبری مدیرعامل گروه فولاد مبارکه اصفهان” مطالعه فرمایید.
ظرفیت تولید فولاد در گذشته
ظرفیت تولید جهانی فولاد در سال ۲۰۱۵ کاهش چشمگیری نسبت به سال ۲۰۱۴ داشت که سهم عمده آن متعلق به کشور چین بود. در واقع، افت تولید این محصول در سال ۲۰۱۵ میلادی یکی از بزرگترین بحران های اقتصادی در تولید فولاد جهانی محسوب می شود. بحران قبلی مربوط به ظرفیت تولید جهانی آهن آلات به سال ۲۰۰۸ برمی گردد، اما با بحران اخیر تفاوت های زیادی داشت.
در تحلیل بازار جهانی فولاد متوجه شدیم که بحران مربوط به سال ۲۰۰۸ به خاطر بحران مالی دنیا اتفاق افتاد. در آن سال تولید فولاد با کاهش ۷.۸ درصدی مواجه شد اما این میزان در سال ۲۰۰۵ سه درصد بود. در سال ۲۰۰۸ کشور چین با سرمایه گذاری و به کارگیری سیاست های تشویقی موفق شد تولید فولاد را از ۵۱ میلیون تن به ۵۷۸ میلیارد تن افزایش دهد، اما در سال ۲۰۱۵ کشور چین خود به تنهایی یکی از دلایل افت تولید این محصول بود.
با این وجود، بحران سال ۲۰۰۸، تولید فولاد در تمام دنیا را تحت تاثیر قرار داد اما در سال ۲۰۱۵ فقط وابسته به بازار چین بود. از مطالب فوق این، نتیجه به دست می آید که سیاست‌های دولت چین می تواند در بازار جهانی فولاد تاثیر گذار باشد. کاهش مصرف این محصول باعث شد که تعادل بین بازار عرضه و تقاضا به هم بخورد و همین امر سبب افت شدید قیمت فولاد شده و به همین خاطر، برخی از تولید کنندگان دیگر قادر به تولید محصولات خود نبودند.
عوامل کاهش قیمت سنگ آهن در سال ۲۰۱۵
اعمال سیاست تولید بیشتر و کاهش هزینه های عملیاتی در کارخانجات بزرگ تولید فولاد دنیا بود. این تصمیم باعث شد که سنگ آهن با افت قیمت شدیدی روبرو شود و بسیاری از معدن کاران کار خود را رها کنند. خوشبختانه در سال ۲۰۱۶ و روند تولید فولاد بهتر شد. هر چند که در سال ۲۰۱۶ نیز تولید این محصول با افت ناچیزی روبه رو بود اما این میزان نسبت به سال ۲۰۱۵ خیلی کمتر بود و همین موضوع نشان می دهد که تولید فولاد جهانی در این سال بهبود داشته است، به عبارت ساده تر تولید فولاد در سال ۲۰۱۶ رشد ۵.۵ درصدی داشت اما این میزان در سال ۲۰۱۵ منفی ۴.۲ درصد بود.
دلیل رشد صعودی تولید فولاد در سال ۲۰۱۶
اصلی ترین دلیل افزایش تقاضای سنگ آهن از جانب دولت چین بود. در این سال قیمت سنگ آهن نیز افزایش یافت، چرا که قیمت زغال سنگ با رشدی صعودی مواجه شد. افزایش تولید آهن آلات در سال ۲۰۱۶ توسط کشور چین به خاطر افزایش تقاضای مصرف فولاد اتفاق افتاد. در سال ۲۰۱۷ نیز ظرفیت تولید جهانی آهن آلات به رشد قابل توجهی دست یافت. در این سال تمامی کارگاه های کوچک که در آن ها محصولات بی کیفیت تولید می شد، از جانب دولت چین متوقف شدند. البته این نکته را در نظر داشته باشید که میزان محصولات تولید شده در این کارخانجات معمولاً در آمارهای رسمی منتشر نمی شد.
برنامه های دولت چین تا پایان سال ۲۰۲۵
دولت چین قصد دارد تا پایان سال ۲۰۲۵ میزان تولید فولاد را به روش کوره قوس الکتریکی از ۴۰ میلیون تن به ۱۰۰ میلیون تن افزایش دهد.
کاهش مصرف سنگ آهن نیز از برنامه های دیگر این کشور می باشد.
در واقع متوقف کردن کارخانه های تولید فولاد بی کیفیت باعث شد که مشتریان آن ها به سمت کارخانجات دیگر متمایل شوند و همین امر باعث شد که بازار جهانی فولاد وضعیت بهتری پیدا کند و با رشد ۵ درصدی روبرو شود. اصلی ترین متحرک بازار فولاد، در واقع حفظ تولید رو به رشد از جانب کارخانجات خودروسازی و سایر صنایع فولادی بود. علاوه بر این، جذابیت داخلی بازار چین باعث شد که صادرات این کشور افزایش یابد.
از مهمترین دلایل نوسانات قیمت سنگ آهن در سال ۲۰۱۷ می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- یکی از دلایل اصلی افزایش قیمت سنگ آهن در سال ۲۰۱۷ تمرکز دولت چین روی اقتصاد کشور و تزریق نقدینگی بود.
- از دیگر دلایل این امر می توان به متوقف شدن کارخانجات تولید آهن آلات بی کیفیت اشاره کرد.
- یکی دیگر از دلایل نوسان قیمت سنگ آهن این بود که دولت چین اعلام کرد به علت مبارزه با آلودگی های محیط زیست، ظرفیت تولیدی خود را کاهش می دهد.
تحقیقات نشان می دهد که تا پایان سال ۲۰۱۸ تولیدات کشور چین افزایش پیدا نکرده است. در این سال قیمت سنگ آهن نیز به علت تغییر نکردن میزان تقاضا در برابر افزایش عرضه ثابت ماند. در واقع کشور چین هر سال سیاست های غیر قابل انتظاری را پیش رو می گیرد. به عنوان مثال، در سال ۲۰۱۶ با محدود کردن فعالیت معادن زغال سنگ باعث شد که درآمد فولادسازان به شدت کاهش پیدا کند یا هیچ کس پیش بینی نمی کرد که این کشور در سال ۲۰۱۷ حدود ۶۰ میلیون تن از ظرفیت تولید واحدهای کوچک را متوقف کند. یکی دیگر از این اقدامات، کاهش سقف تولید در ۲۸ شهر این کشور به منظور مقابله با آلودگی های محیط زیست بود. با این وجود، احتمال آن که این کشور سیاست های دیگری را در صادرات و تولیدات خود اعمال نماید، بسیار زیاد است.
